Poptempel 005: ’t Gasthoês

‘t Gasthoês kent zijn oorsprong in 1475, toen Priester Jacobus Megensum het Horster gasthuis opende voor de opvang van vreemdelingen en pelgrims. Later, in de zeventiende eeuw, werd het gasthuis bestemd voor de armere inwoners; kinderen kregen er onderwijs en zieke mensen werden er verpleegd onder het bestuur van het ‘Onze-Lieve-Vrouwegilde’. Tussen 1794 tot 1814 kwam het gebouw onder het beheer van het Burgerlijk Armbestuur. Vanaf het einde van de negentiende eeuw zorgden de Missiezusters van het Kostbaar Bloed er voor de zieken, bejaarden en armen onder de regie van het Armbestuur.

Het huidige gebouw werd in 1899 gebouwd onder de naam ‘Sint-Antoniusgesticht’ en later als ‘Sint- Antoniusziekenhuis’. In 1937 werd er ook nog een kapel toegevoegd aan de rechter zijgevel van het gebouw. Tijdens de oorlog is ‘t Gasthoês een onderduikplek geweest voor een groepje Limburgse jongens die uit de handen van de Duitsers wilden blijven. Ze hielden zich schuil op de zolder van het gebouw onder een verborgen luik. Deze onderduikplek komt terug in het nieuwe interieur van ‘t Gasthoês, als een aandenken aan deze gebeurtenis.

De functie als ziekenhuis heeft het gebouw behouden tot 1968. Hierna heeft het gebouw nog verschillende bestemmingen gehad, tot het in 1982 na een renovatie werd omgedoopt tot cultureel centrum. In 2021 opende ’t Gasthoês, na een grote verbouwing van ruim twee jaar, opnieuw haar deuren als hét nieuwe ‘Thoês in cultuur’ van Horst aan de Maas.

Nog steeds is er volop historie te vinden in ’t Gasthoês. Zo wordt de oude gebeds-bel nu gebruikt om het begin van iedere voorstelling aan te kondigen. Ook zijn er oude details te zien zoals een beeld van de heilige Antonius, de originele trappen en oude uniformen van de zusters die er vroeger werkzaam waren.